Zakończył się projekt badawczy pt. „Koziołek Matołek rozwija i uczy”, realizowany w latach 2016 – 2017 przez Europejskie Centrum Bajki w Pacanowie wspólnie z Uniwersytetem Jana Kochanowskiego w Kielcach i Szkołą Główną Handlową w Warszawie, dofinansowany przez Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego w ramach programu „Obserwatorium kultury”. Raport, powstały w wyniku dwuletnich wieloaspektowych i wielowymiarowych badań, sformułował m.in. odpowiedzi na tak podstawowe pytania jak: ocena skuteczności działań Europejskiego Centrum Bajki w Pacanowie czy wpływ tej instytucji na uczestnictwo dzieci i młodzieży w kulturze oraz na integrację różnych lokalnych środowisk.
Wszyscy eksperci biorący udział w projekcie zgodnie podkreślali „wielką rolę Centrum w realizacji zadań instytucji kultury, w tworzeniu atrakcyjnych inicjatyw, niebanalnych wydarzeń, kreatywnych przestrzeni, które służą rozwojowi i integracji przedstawicieli różnych pokoleń. Jako szczególnie cenne wskazują inicjatywy bezpośredniego uczestnictwa w kulturze ludzi w różnym wieku odwiedzających ECB. Przestrzeń ta sprzyja kontaktom twórców z odbiorcami, nauczycieli z uczniami, dzieci, rodziców, babć, dziadków i wielu innych członków rodzin. Staje się miejscem, w którym nie tylko można oglądać, dotykać, przeżywać emocje, bawić się i rozwijać, ale prowadzić dialog nad kształtem współczesnej kultury i zadaniami, jakie stoją przed instytucją kultury w dynamicznie zmieniającym się, drgającym zmianami, trudnym do jednoznacznego i uporządkowanego poznania świecie”
Raport, obok analizy potrzeb i oczekiwań odwiedzających, czy budowania kapitału społecznego przyniósł też m.in unikalną analizę ekonomiczną: skutków działania Centrum na rozwój regionu. Należy tu zaznaczyć, iż Europejskie Centrum Bajki stanowi nie tylko obiekt edukacyjny, rekreacyjny, ale także instytucję doskonale promującą województwo świętokrzyskie oraz powiat buski. Jest ważną destynacją turystyczną. W latach 2010 – 2016 liczba osób, które odwiedziły ECB wyniosła łącznie 1.062.000. (W roku 2016 liczba gości wynosiła 175.000) Dominującą grupą byli mieszkańcy województwa świętokrzyskiego, małopolskiego i mazowieckiego, śląskiego i podkarpackiego. Biorąc pod uwagę liczbę turystów odwiedzających ECB w poszczególnych latach można oszacować także strumień wydatków generowanych przez osoby odwiedzające ECB. W roku 2016 wyniosły one 17,5 mln zł.
Trzeba jednak podkreślić, że pozytywne efekty „inwestowania” w kulturę mają charakter długofalowy, dochody rzadko pojawiają się natychmiast po poniesieniu wydatków, a zatem są trudniejsze do dostrzeżenia i docenienia. Trzeba też czasu, aby poszczególne grupy społeczne i indywidualni członkowie społeczności lokalnej znaleźli sposób na wykorzystanie możliwości, jakie dla nich osobiście stwarza ECB.
Raport „Koziołek Matołek rozwija i uczy”, jest jedną z pierwszych w Polsce prób interdyscyplinarnego zbadania i opisania relacji zachodzących pomiędzy światem kultury symbolicznej, a systemem społeczno-ekonomicznym. I kolejnym krokiem po realizowanym w latach 2014-2015 projekcie badawczym „Koziołek Matołek zmienia.” Przy Centrum Bajki działa bowiem Instytut Bajki, platforma łącząca naukowców, studentów, pasjonatów i miłośników baśni. Poza pełnieniem roli spoiwa łączącego różnorodne akcje w sferze kultury, Instytut inicjuje i realizuje kolejne projekty. Drugi, kompleksowy, właśnie się zakończył. W jego trakcie odbywały się opisywane przez nas wcześniej panele dyskusyjne.
Raport: Koziołek Matołek rozwija i uczy